دیابت یک بیماری موذی است که سرپنجه‌هایش را تا بخش‌های مختلف بدن می‌رساند و به آنها آسیب می‌زند. چشم‌ها هم از این بیماری در امان نیستند و شبکیه بیماران دیابتی، به کارزاری برای آثار سوء دیابت تبدیل می‌شود. اما نگران نباشید؛ دکتر "هوشنگ فقیهی" فوق‌تخصص شبکیه اطلاعات مفیدی در اختیارمان می‌گذارد تا هم حواس‌مان جمع‌تر شود و هم خیال‌مان بابت سلامت شبکیه چشم‌های‌مان در صورت ابتلا به دیابت کمی راحت‌تر باشد.
دیابت علاوه بر عوامل ژنیتکی، در اثر افزایش طول عمر، چاقی، بی‌تحرکی یا کم‌تحرکی، بالا بودن فشار خون، کلسترول و تری‌گلیسیرید و... بروز می‌کند.
دو نوع دیابت وجود دارد؛ نوع یک و نوع دو. دیابت نوع یک معمولاً در جوانی یا کودکی ایجاد شده و علائمی چون پُرخوری، پُرنوشی و پُرادراری دارد. در این نوع دیابت، به رغم پرخوری، وزن فرد کاهش می‌یابد. از زمان تشخیص دیابت تا بروز رتینوپاتی (عوارض دیابت بر شبکیه) مدتی زمان لازم است؛ لذا بهتر است معاینه اولیه طی 5 سال اول انجام شود.
دیابت نوع دو معمولاً از سن 30 سالگی به بعد بروز می‌کند؛ علائم خاصی چون نوع یک ندارد و معمولاً با انجام آزمایش مشخص می‌شود. به همین دلیل بلافاصله پس از تشخیص، معاینه چشمی الزامی است چون معلوم نیست از چه مدتی قبل فرد مبتلا بوده است.
نکته دیگری که در مورد این بیماری باید مد نظر قرار گیرد این که برای ظاهر شدن علائم دیابت، حدود 10 سال وقت لازم است. بنابراین پیدا کردن عوارض شبکیه در فردی که به تازگی به دیابت مبتلا شده، بسیار مشکل است. البته لازم است بیماران بدانند که دیابت می‌تواند قسمت‌های دیگر چشم را نیز درگیر کند و گاهی کم‌شدن ترشح اشک، عوارض قرنیه، پیدایش آب مروارید و آب سیاه را نیز در پی داشته باشد ولی مهمترین علت نابینایی در یک فرد دیابتی و شایع‌ترین علت نابینایی در افراد زیر 60 سال، تورم لکه زرد در اثر دیابت است.
مهمترین علت پیدایش عوارض چشمی دیابت، مدت زمانی است که شخص به مرض قند دچار بوده به این معنا که هرچه طول مدت ابتلا به دیابت بیشتر باشد، احتمال پیدایش عوارض چشمی بیشتر می‌شود.
نکته دیگر آن‌که بالا یا پایین رفتن ناگهانی قند خون به وخیم‌تر شدن عوارض شبکیه یا خونریزی منجر نخواهد شد اما می‌تواند به تاری ناگهانی دید به دلیل ورود قند به داخل عدسی چشم و ایجاد نزدیک‌بینی بینجامد. به عبارت ساده‌تر بالا رفتن قند خون، نوعی نزدیک‌بینی کاذب و موقت ایجاد می‌کند که با کنترل قند خون، این نزدیک‌بینی بهبود می‌یابد.
پایین آمدن ناگهانی قند خون هم می‌تواند عوارضی مثل تشنج یا اغما به وجود آورد ولی روی شبکیه تأثیری ندارد.
مهمترین موضوعی که همه افراد مبتلا به دیابت باید به آن توجه داشته باشند این است که اگر قدرت دید بر اثر این بیماری از بین رفته باشد، قابل برگشت نخواهد بود و حداکثر می‌توان با درمان‌های مناسب جلو پیشرفت بیماری را گرفت. البته میزان دید بیمار، به‌هیچ‌وجه ملاکی برای ضعف یا شدت بیماری دیابت نیست. ممکن است دید بیمار دیابتی فقط با بالا رفتن قند خونش تار شود و با کنترل میزان قند خون، بهبود یابد یا برعکس ممکن است دید کامل باشد ولی به درمان‌های اورژانسی نیاز پیدا شود. بنابراین مهمترین اقدام درباره بیماران دیابتی، غربالگری، پیگیری دقیق و معاینه مرتب آنها بر اساس دستور چشم پزشک است تا از عوارض وخیم و جبران‌ناپذیر جلوگیری شود و درمان مناسب به موقع انجام گیرد.
اگر شما هم دارای قند خون بالا هستید، برای معاینه چشم های تان می توانید به بیمارستان و کلینیک های نور مراجعه کنید.
وقت ویزیت را از طریق شماره های زیر دریافت کنید.
پذیرش بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی نور : 82400 - 021
پذیرش مرکز فوق تخصصی چشم پزشکی نور البرز : 35800 - 026
پذیرش مرکز فوق تخصصی چشم پزشکی نور مطهری: 42313 - 021
